Vis vd maand Maart

Maart = Makreel.

Deze vis heeft een rond en langwerpig lichaam met twee rugvinnen en een aantal kleine vinnen, die van de achterste rugvin en de aarsvin naar de staart lopen. De staart is halvemaanvormig en heeft een klein kieltje aan de basis van iedere vinlob, maar geen kiel aan de zijkanten van het lichaam voor de staart. De voorste rugvin heeft 11 tot 13 slanke stekeltjes, de staartvin is diep ingesneden. Het ontbreken van een zwemblaas is karakteristiek voor deze vis.
Makreel heeft een blauw-groenige rug en een zilverwitte buik, blauwzwarte strepen en een diep ingesneden staartvin. De makreel wordt maximaal 66 cm lang. Het vlees is stevig en vet maar wel vrij sappig en zacht. Het heeft een vettige, rookachtige geur.

Vangst techniek, gebied & aanvoer

Makreel kan met verschillende visserijtechnieken worden gevangen. De Nederlandse vloot doet dit echter hoofdzakelijk met vriestrawlers, die lange visreizen maken van enkele weken. Direct na de vangst wordt de makreel schoongemaakt, ingevroren en opgeslagen, zodat deze zo vers mogelijk aan land komt. Omdat bij deze techniek de vis aan boord wordt verwerkt, zijn de schepen behoorlijk groot. De grootte van het schip zegt dus niks over de hoeveelheid vis die wordt gevangen. De vangst op makreel vindt plaats gedurende de maanden oktober tot en met februari. Buiten deze periode wordt er door dezelfde schepen gevist op andere soorten zoals haring, blauwe wijting en horsmakreel.
De makreel komt voor in de noordelijke Atlantische Oceaan van IJsland tot de Middellandse Zee, maar ook in de Oostzee en de Noordzee. In Europese wateren wordt thans ongeveer zevenhonderdduizend ton per jaar gevangen. Het bestand zelf is ongeveer 4 keer groter.

Leefwijze

De makreel is een schoolvis die dicht bij het wateroppervlak zwemt. Het voedsel wordt eveneens aan de wateroppervlakte gezocht. De makreel is een zeer vraatzuchtige vis en voedt zich met organismen die in het plankton voorkomen, kleine kreeftachtigen, garnaalachtigen en vislarven. Ze zwemmen daarbij met geopende bek door de wolken plankton en filteren de kleine kreeftjes, slakjes e.d. uit het water met hun kieuwzeef. De volwassen makrelen jagen ook op kleine vis, meestal sprot en jonge haring.

Voortplanting

De paaiperiode loopt van mei tot juni. De makreel paait in de centrale Noordzee en langs de zuidkust van Ierland. Het vrouwtje zet per seizoen tot 450.000 eieren af. De eitjes zweven in het water en de larven groeien binnen een jaar uit tot vissen van ruim 20 cm.

Visserij en verwerking

De makreel is van groot commercieel belang en een populaire vis voor de consumptie. Bij vrijwel alle vis verkoopwagens wordt de vis verkocht. Het vlees bevat zeer veel vitamine B12. Het rode visvlees van de makreel bederft heel snel; om deze reden wordt de meeste makreel gestoomd verkocht.

Makreel wordt in warme vochtige lucht van ca. 60 graden gaar gestoomd. Daarna wordt ze door een rookcondensaat gehaald waardoor de oxidatie van de vetten wordt onderbroken. Het echte roken van makreel gebeurt hoofdzakelijk door sportvissers aan huis. Ook verse makreel is goed eetbaar. Vanwege het snelle bederf is het verstandig om zelfgevangen en snel schoongemaakte en gekoelde makreel te gebruiken.

In de Noordzeehavens zijn veel vissersboten die groepen of individuen de gelegenheid bieden met de hengel op makreel te vissen. Ze zoeken de scholen vis op. Bij het vissen wordt op deze boten meestal gebruikgemaakt van een verenpaternoster met diverse haken. Daardoor is het mogelijk meerdere makrelen tegelijk te vangen.

Makreel, lekker vet

Makreel is een relatief betaalbare en laagdrempelige vissoort. Hij is bij elke supermarkt, traiteur en visspeciaalzaak te verkrijgen. Het is dan ook een populair visje op een toastje bij de borrel, in salades en op een broodje

Zo’n 20% van de Nederlandse huishoudens eet wel eens makreel.

Seizoen

Makreel is op zijn best van juli tot februari.

Smaak & bereiding

Makreel kan goed worden gegrild of gebakken en wordt vaak gerookt verkocht. Door het hoge vetgehalte combineert makreel goed met iets zuurs: wijn, azijn, mierikswortel of mosterd.

Lekkere recepten.

Voedingswaarde per 100 g:

Energie 761 kJ / 182 kcal
Eiwitten 18,7 g
Vetten 11,9g

Makreel Paspoort

Warm of koud gerookt

Makreel wordt veelal gerookt verkocht. Er zijn twee manieren van roken, die zorgen voor een eigen smaak. Warm of koud gerookt.
Elke rokerij heeft zijn eigen rookproces met daarbij zijn procesvariabelen zoals temperatuur en rooktijd. Zo hanteert iedere rokerij zijn eigen formule voor het rookproces.

Warm gerookt (ook wel gestoomd genoemd)

Warm gerookte makreel gaat eerst in een licht pekelbad en wordt gedurende 4-6 uur gerookt op een minimale kerntemperatuur tussen de 60 en 70°C graden. Het visvlees wordt hierdoor heerlijk zacht en mals. De buitenkant van de vis wordt prachtig goud-geel van kleur en is gerimpeld.

Koud gerookt

Koud gerookte makreel wordt iets minder verkocht dan de warm gerookte variant. De makreel gaat voor het rookproces eerst gedurende 24-48 uur in een zwaar pekelbad. Vervolgens wordt hij gerookt op maximaal 30°C graden. Na 10-12 uur roken is de makreel nog steeds niet helemaal gaar. Het visvlees blijft veel compacter en de smaak is door het pekelbad zouter. De koud gerookte makreel heeft een lichte goud-gele gloed en zit strakker in z’n vel dan de warm gerookte variant.

Wist je dat

• Verse makreel, dus niet gerookt, kun je krijgen bij de visspecialist. Het is echter niet lang houdbaar.
• Makreel is een echt echte superfood, want het bevat naast veel omega 3, veel vitaminen en mineralen zoals: A, D, K, B12 en C, fosfor en magnesium.
• Door een keer in de week makreel te eten zit je al aan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) aan Omega 3.
• Het roken en zouten van makreel was vroeger de enige manier om de vis te bewaren en te verhandelen.
• Je kunt je eigen makreel roken door middel van een tafelmodel rookoven of d.m.v. de bbq.